Όταν περπατάτε στο δρόμο, σε μια αίθουσα, σε μία καφετέρια, σε ένα μπαρ, περιμένοντας το επόμενο ραντεβού σε ένα χώρο αναμονής είναι σπάνιο να βρείτε μια σειρά από μάτια που δεν είναι κολλημένα σε μια οθόνη.
Περίπου 3.7 δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν κάποιο είδος υπηρεσίας κοινωνικών μέσων. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Nielson Ratings, ο συνολικός χρόνος που αφιερώνεται στα κοινωνικά μέσα από τους πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών είναι 121 δισεκατομμύρια λεπτά. Αυτό σημαίνει ότι έχουν χαθεί σχεδόν 230.000 χρόνια μέσα σε sites και εφαρμογές όπως το Facebook, το Instagram και το Twitter.
Έχοντας χαθεί τόσο πολύς πολύτιμος χρόνος μέσα σε αυτά τα μέσα, είναι πλέον σίγουρο πως με κάποιο τρόπο τα μέσα κοινωνικής δικτύωση επηρεάζουν την ψυχική κατάσταση των χρηστών με κάποιο τρόπο.
Πρόσφατα συζητήθηκε η δυνατότητα των κοινωνικών μέσων να επηρεάζουν τους ανθρώπους από ψυχολογική άποψη, επηρεάζοντας τον τρόπο που βλέπουν τους άλλους και τον τρόπο που βλέπουν τους εαυτούς τους.
Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες για την ψυχική υγεία συμφωνούν ότι η συνήθεια των μαθητών να δαπανούν τόσο πολύ χρόνο σε ιστότοπους που ποσοτικοποιούν τις σχέσεις και τη δημοτικότητα (likes, favs, retweets, κλπ) μπορούν να επηρεάσουν μεταξύ άλλων τις προσωπικές σχέσεις, την εργασία, τις επιδόσεις των παιδιών στο σχολείο, τα επίπεδα άγχους και τα συναισθήματα των παιδιών αυτών αλλά και των ενηλίκων!
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εν πρώτης, παρέχουν στους ανθρώπους ένα χώρο όπου αυτοί μπορούν να δικτυωθούν με άλλους χρήστες εύκολα. Ωστόσο, οι ευρύτερες συνέπειες της χρήσης αυτών των μέσων μπορεί να είναι λίγο πιο περίπλοκες.
Πολύ επιστήμονες τονίζουν ότι μια πολύ σημαντική επίπτωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι, η δημιουργία της "ψευδοοικειότητας".
Τι σημαίνει ψευδοοικειότητα;
"Όλοι αισθάνονται πιο οικεία πίσω από μια οθόνη, κάτι που δε συμβαίνει στην πραγματικότητα, όταν οι συνομιλητές βρίσκονται πρόσωπο με πρόσωπο".
Αυτό το συναίσθημα καταρρίπτεται όταν πλέον οι χρήστες βρίσκονται στον ίδιο φυσικό χώρο πλέον (και όχι δικτυακό) και δεν είναι λίγες οι φορές που τελικά απογοητεύονται. Απογοητεύονται όλοι αυτοί που θέλουν να οικοδομήσουν σημαντικές επαγγελματικές, φιλικές ή ακόμα και συναισθηματικές σχέσεις.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων πλέον επικοινωνεί μέσω των μέσω κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με έρευνες περίπου το 57% της επικοινωνίας μας, γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, κυρίως με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης!
Σε ένα πρόσφατο άρθρο, ο Δρ Peter Chen, καθηγητής ψυχολογίας, έφερε στο φως κάποιες άλλες άμεσες επιζήμιες επιπτώσεις που μπορούν να έχουν τα κοινωνικά μέσα στους ανθρώπους. Τόνισε ότι με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δημιουργείται φθόνος και κοινωνική σύγκριση που οδηγεί πολλούς χρήστες να πιστεύουν ότι κάποιοι άνθρωποι στη ζωή τους είναι σταθερά χαρούμενοι και διασκεδάζουν. Σκεφτείτε ότι τα περισσότερα προσωπικά post που γίνονται δείχνουν πόσο χαρούμενοι είναι κάποιοι, πόσο διασκεδάζουν αυτοί και γενικά παρουσιάζουν μια ζωή που μάλλον δεν είναι πραγματική στο ελάχιστο.
Ο ίδιος καθηγητής μας λέει ότι όταν δαπανάμε τόσο πολύ χρόνο στο τηλέφωνο μας, "σκρολάροντας" στα social media χάνουμε την ευκαιρία να δούμε πραγματικά τι συμβαίνει γύρω μας.
Τα Social Media δεν είναι φυσικά μόνο καταστροφικά, μπορούμε να ενημερωθούμε για εκδηλώσεις, να συμμετέχουμε σε ομάδες και γενικά να αποκομίσουμε πολλά οφέλη, όταν η χρήση αυτών γίνεται με μέτρο. Επίσης με τη χρήση αυτών πολλές φορές μπορούμε πιο εύκολα να αξιολογήσουμε αν μια πηγή πληροφόρησης είναι τελικά αξιόπιστη ή όχι. Τελευταία, τα Social Media έχουν στραφεί και αυτά σε έναν αγώνα κατά των Fake News.
Καλό είναι λοιπόν να αποσυνδεόμαστε όσο πιο συχνά γίνεται από την τεχνολογία και να επιστρέφουμε στον πραγματικό κόσμο. Για όσους είμαστε λιγότερο πρόθυμοι να το κάνουμε αυτό, καλό είναι τουλάχιστον να απενεργοποιήσουμε με κάποιο τρόπο τις ειδοποιήσεις από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να μειώσουμε το χρόνο που αφιερώνουμε σε αυτά ώστε να αποφύγουμε άλλες δυσάρεστες συνέπειες.
Ας χρησιμοποιήσουμε το smartphone ως εργαλείο και όχι να γίνουμε σκλάβοι της συσκευής μας!
Περουλάκης Γιάννης
