Σύμφωνα με το εγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) το επόμενο πρόγραμμα νέων αγροτών θα επιδοτεί από 30.000 έως και 42.500 ευρώ κάθε εγκεκριμένη αίτηση.
Πολλά λέγονται και γράφονται σχετικά με ένα επικείμενο πρόγραμμα νέων αγροτών το φθινόπωρο. Πόσο πιθανό είναι όμως να συμβεί κάτι τέτοιο και πόσο έτοιμο είναι το υπουργείο για να υποστηρίξει μια τέτοια πρόσκληση;
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων, με την εφαρμογή της παρούσας ΚΑΠ, οι δείκτες τυπικής απόδοσης με βάση τους οποίους υπολογίζεται το τεκμαρτό μέγεθος της εκμετάλλευσης και κατατίθενται τα επιχειρηματικά σχέδια που αφορούν τα προγράμματα αυτά, θα αλλάξουν. Οι δείκτες τυπικής απόδοσης θα αναμορφωθούν, ώστε να πλησιάσουν περισσότερο στην πραγματικότητα και στα σημερινά δεδομένα μιας και οι τελευταίοι δείκτες έχουν υπολογισθεί πριν αρκετά χρόνια και χρησιμοποιούνται χωρίς να έχουν ποτέ αναμορφωθεί, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
Για να μπορέσει να βγει μια τέτοια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σχετικά με την ένταξη κάποιας ή κάποιου ενδιαφερόμενου στο πρόγραμμα νέων αγροτών, θα πρέπει πρώτα να βγει μια σχετική προδημοσίευση για το εν λόγω πρόγραμμα. Αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια με όλες τις προκλήσεις που αφορούν τα προγράμματα νέων αγροτών.
Επίσης, στην προδημοσίευση ορίζονται συνήθως τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα νέων αγροτών και βάσει αυτών οι υποψήφιοι, σε συνεργασία με τους συμβούλους τους, δομούν την πρότασή τους. Από την άλλη, τα κριτήρια αυτά συνήθως εξαρτώνται από τη δήλωση καλλιέργειας (ΟΣΔΕ) του παραγωγού η οποία όμως το φθινόπωρο δεν θα μπορεί να τροποποιηθεί εύκολα για πολλούς και διάφορους λόγους. Από τα παραπάνω, καταλαβαίνει κανείς πως χωρίς την προδημοσίευση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα νέων αγροτών, δεν μπορεί να υπάρξει πρόσκληση για το εν λόγω πρόγραμμα. Και αν υπάρχει πραγματικά η πρόθεση να έχουμε ένα νέο πρόγραμμα νέων αγροτών, θα πρέπει και οι νέοι δείκτες τυπικής απόδοσης και η προδημοσίευση να δημοσιευθούν το συντομότερο δυνατό και όσο οι δηλώσεις ΟΣΔΕ είναι σε εξέλιξη, με τις όποιες δυνατότητες αλλαγών.
Όλα τα παραπάνω βέβαια, γράφονται με βάση τα όσα έχουν συμβεί στις προκηρύξεις το πρόγραμμα των νέων αγροτών των τελευταίων χρόνων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορεί να αλλάξει ριζικά η φιλοσοφία σύνταξης της όλης πρότασης (σενάριο με πολύ μικρές πιθανότητες, όχι όμως απίθανο, αν και το ΥΠΑΑΤ αυτή τη στιγμή που γράφεται το συγκεκριμένο άρθρο είναι υποστελεχωμένο).
Επιπλέον, έχει ακουστεί ότι με το επόμενο πρόγραμμα νέων αγροτών, το ΥΠΑΑΤ θα προσπαθήσει να καλύψει όλους τους επιλαχόντες νέους αγρότες της προηγούμενης προκήρυξης, ει δυνατόν το σύνολο τους. Κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο να συμβεί για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα, ένας επιλαχών νέος αγρότης θα πρέπει να δομήσει εκ νέου μια πρόταση για να ενταχθεί στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, πληρώνοντας το σύμβουλό του για δεύτερη φορά και μη διασφαλίζοντας τον κανένας ότι αυτός θα εγκριθεί.
Η χρήση μιας επόμενης προκήρυξης μάλλον είναι ανέφικτη και εκτός των άλλων, ο προϋπολογισμός θα είναι αδύνατον να καλύψει το σύνολο των αιτηθέντων, παλιών και νέων και θα έχουμε ξανά νέους, ίσως ακόμα περισσότερους, επιλαχόντες. Με απλά λόγια, θα μεταθέσουμε το πρόβλημα… χωρίς να δώσουμε τελικά λύση. Αν υπάρχει η πρόθεση ένταξης των επιλαχόντων νέων αγροτών στο σύνολο τους ή μέρους αυτών, θα πρέπει να αναζητηθούν άλλοι τρόποι, βρίσκοντας κονδύλια που έχουν περισσέψει, αν έχουν περισσέψει από άλλα μέτρα ή υπομέτρα του ΠΑΑ και να τα διοχετεύσουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας - MBA,
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας
