Daniel και Elias δημιούργησαν ψυχολογικά προβλήματα σε πολλούς Θεσσαλούς μάλλον. Και πως να μην αποκτήσουν όταν ο βόλος «πνίγηκε» δύο φορές, όταν τα σχηματίστηκε πλέον στη Θεσσαλία η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας, η Νέα Κάρλα όπως την ονομάζουμε τελευταία και τα χωριά κατά μήκος αυτής ξανά-πνίγηκαν και όταν τα Τρίκαλα και η Καρδίτσα με τα χωριά τους «τρέμουν» όταν βρέχει.
Η Θεσσαλία ιστορικά πλημμύριζε, όμως για πάρα πολλά χρόνια τα φαινόμενα αυτά είχαν ξεχαστεί. Με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο βρίσκει κανείς ιστορικές αναφορές σχετικά με τον Πηνειό και την συμπεριφορά του ποταμού που ξεκινά και υποδέχεται τα νερά της Πίνδου, διασχίζει τον Θεσσαλικό κάμπο και εναποθέτει τα νερά του στο Αιγαίο δια των στενών των Τεμπών, όπως καταγράφεται στην Ελληνική αρχαιότητα από τον γνωστό γεωγράφο και ιστορικό Στράβωνα (64π.Χ-24μ.Χ) ο οποίος γράφει : “…ο γαρ Πηνειός , δια μέσης ρέων ,και πολλούς δεχόμενος ποταμούς , υπερεκχείται πολλάκις…”.
Μεγάλες πλημμύρες είχαμε το 1729, το 1647, το 1777, το 1805, ενώ μία από τις μεγαλύτερες πλημμύρες, έγινε, τον Αύγουστο του 1811. Τότε, προηγήθηκε σφοδρή βροχόπτωση η οποία διήρκησε περίπου 40 ώρες. Πλημμύρισαν οι χείμαρροι που κατέβαιναν από τη νότια πλευρά της Λάρισας και κατέκλυσαν πολλές συνοικίες της. Την πλημμύρα αυτή την αναφέρει και ο Γάλλος περιηγητής Henry Holland, ο οποίος επισκέφθηκε τη Λάρισα το 1812. Κάτι παρόμοιο έγινε και με τον Daniel και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση και έκταση. Επίσης πολύ μεγάλη ήταν η πλημμύρα το 1883. Πολλές είναι οι πλημμύρες της Θεσσαλίας από αναφορές ειδικών στο διαδίκτυο.
Όπως συμπεραίνει κανείς εύκολα λοιπόν, η περιοχή της Θεσσαλίας πλημμύριζε, πλημμύρισε και θα πλημμυρίζει, ωστόσο βρισκόμαστε στο 2023, με αντιπλημμυρική, λογικά, τεχνολογία που σίγουρα είναι πολύ πιο προηγμένη σε σχέση με το παρελθόν.
Στις 27/9/2023 λοιπόν, μέρα εξέλιξης του Elias, όλοι οι Θεσσαλοί είμαι σίγουρος πως κοιτούσαν τον ουρανό, ευχόντουσαν να μην επαναληφθεί ο Daniel, όπως και έγινε (εκτός του Βόλου και των παρακάρλιων χωριών), και δεν είναι λίγοι οι Λαρισαίοι που συζητούσαν για τη στάθμη του Πηνειού, για το αν ανέβηκε, πόσο ανέβηκε, αν ξεπέρασε τα 3, τα 4 μέτρα κλπ. Βλέπετε οι Λαρισαίοι ξέρουν πλέον σε ποιο ύψος του Πηνειού περίπου πλημμυρίζουν οι γειτονιές τους.
Θεωρώ πως την «φοβία» αυτή θα την έχουμε όλο το χειμώνα του 2023-2024 γιατί η γη – ο υδροφόρος ορίζοντας, είναι κορεσμένος από τα νερά που έχουν πέσει αυτό το μήνα. Οι απορίες των θεσσαλών ωστόσο έχουν να κάνουν με το τι γίνεται από εδώ και στο εξής:
Α. Προλαβαίνει κανείς να κάνει, έστω και πρόχειρες αντιπλημμυρικές θωρακίσεις, γιατί έχουμε φθινόπωρο με τις βροχές που είναι συχνό φαινόμενο, χειμώνα που δεν ξέρουμε με τι χαρακτηριστικά θα έρθει γιατί η Νέα Κάρλα σίγουρα θα επηρεάσει το μικροκλίμα της περιοχής και τελικά την άνοιξη που εκτός από τα στάσιμα νερά, θα έχουμε τα νερά που θα έρχονται από τα βουνά όταν και θα αρχίσουν να λιώνουν τα χιόνια του χειμώνα σιγά σιγά, μαζί με τις ανοιξιάτικες βροχές σίγουρα θα δημιουργήσουν νέα προβλήματα.
Β. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των Θεσσαλών είναι αγρότες. Πολλοί από αυτούς επλήγησαν σημαντικά και μάλιστα δεν είναι λίγοι αυτοί που έμειναν κυριολεκτικά χωρίς δουλειά, έχοντας απωλέσει ένα μεγάλο μέρος των γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή των κτηνοτροφικών τους μονάδων (εδώ δε θα πρέπει να ξεχνάμε και τους μελισσοκόμους με τα 100.000 περίπου μελίσσια που πνίγηκαν). Συγκεκριμένες εκτάσεις, όπως αυτές των παρακάρλιων χωριών θα μείνουν κάτω από το νερό το φετινό χειμώνα, ενώ είναι και μεγάλες εκτάσεις που λόγο του κόστους αποκατάστασης τους δε δύναται να καλλιεργηθούν φέτος. Μιλάμε για περισσότερα από 170.000 στρ και χιλιάδες οικογένειες! Πόσο γρήγορα θα ενισχυθούν αυτοί από την πολιτεία; Οι μέρες περνούν, οι υποχρεώσεις μένουν και αυτοί οι άνθρωποι είναι κυριολεκτικά στον… «άσσο».
Γ. Έχει υπολογιστεί, πριν από τις πλημμύρες, πως οι απώλειες των γεωργικών ενισχύσεων λόγω της αλλαγής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περιοχή της Θεσσαλίας θα αγγίξουν τα 40 εκατομμύρια ευρώ και τώρα όπως εξελίσσεται το ΟΣΔΕ φαίνεται πως το νούμερο αυτό θα ξεπεραστεί μάλλον κατά πολύ, για πολλούς λόγους που δεν θα αναλυθούν στον άρθρο αυτό. Επίσης οι καταστροφή των αγροτών από τον Daniel και τον Elias θα επιβαρύνουν επιπλέον της απώλειες του ΑΕΠ της Θεσσαλίας. Καταλαβαίνει κανείς πως η αγορά της Θεσσαλίας, εμπορικές επιχειρήσεις, εστίαση, κλπ θα χάσουν από τα ταμεία τους, τζίρο πολύ μεγαλύτερο από τα 40 εκατομμύρια ευρώ που αρχικά υπολογίζαμε. Μην απορήσει κανείς αν δει πολλές τέτοιες επιχειρήσεις να βάζουν λουκέτο. Έμεσα θα πληγούν οικονομικά και όσοι επαγγελματίες δεν πλημμύρισαν τελικά. Το πρόβλημα είναι κοινωνικό και θα το δούμε να εξελίσσεται το φετινό χειμώνα αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα.
Για τους παραπάνω πολύ σοβαρούς λόγους οι Θεσσαλοί, σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη που κάποιοι ένιωθαν… «ρομαντικά» όταν έβρεχε… ενώ κάποιοι άλλοι ήθελαν τη βροχή για να ποτίσουν τα χωράφια τους, φέτος έχουν κάθε λόγο να αγχώνονται όταν συννεφιάζει και να κοιτούν το Θεσσαλικό ουρανό με θλίψη και φόβο…
Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας - MBA,
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας
