Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εντείνει τις προσπάθειές της για να καταστήσει την παραγωγή τροφίμων πιο βιώσιμη και να σταματήσει την απώλεια της βιοποικιλότητας, αφού η πανδημία του κοροναϊού αποκάλυψε την ανάγκη για μια πιο υγιή σχέση μεταξύ της ανθρώπου και φύσης.
Η Επιτροπή επιθυμεί το μερίδιο της ΕΕ στη βιολογική γεωργία να φτάσει το 25% το 2030, από 8% που είναι σήμερα σήμερα, ενώ το 10% της γεωργικής γης πρέπει να περιλαμβάνει τοπία «υψηλής ποικιλομορφίας», όπως λίμνες και φράχτες.
Άλλοι στόχοι που θα τεθούν στην επόμενη ΚΑΠ ή και στις επόμενες ΚΑΠ θα μειώσουν τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50% και τη χρήση λιπασμάτων κατά 20% έως το 2030.
Οι στόχοι αυτοί δεν έχουν ακόμα αποφασιστεί, ωστόσο θα για να θεσμοθετηθούν θα ακολουθήσουν νομοσχέδια και θα χρειαστεί έγκριση από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι παραγωγοί δηλώνουν ωστόσο πως οι παραγωγές με τη χρήση βιολογικών μεθόδων (βιολογική γεωργία) είναι συνήθως μικρότερες σε αποδόσεις, κάτι που θα περιορίσει την ικανότητα των αγροτών να ανταποκριθούν στις αυξήσεις της ζήτησης για τρόφιμα στο μέλλον. Επίσης υποστηρίζουν πως αυτή η παραγωγική ικανότητα θα μειωθεί επιπλέον λόγω της δέσμευσης του 10% για τοπία «υψηλής ποικιλομορφίας».
Για τους παραπάνω προβληματισμούς έχουν γίνει συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρμόδιοι εκεί δηλώνουν πως οι προτάσεις σχετικά με τους βιολογικούς τρόπους παραγωγής αλλά και την «υψηλή ποικιλομορφία» δεν θα υπονομεύσουν την επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης.
Η πανδημία θα μπορούσε να ωθήσει τους καταναλωτές να επιλέξουν τοπικά ή και βιολογικά τρόφιμα. Η στροφή αυτή των καταναλωτών θα έδινε λύση στους καταναλωτές αλλά και στους παραγωγούς σε περίπτωση που οι οικονομίες βρεθούν σε ύφεση. Η εφοδιαστική αλυσίδα θα λειτουργούσε ευκολότερα σε τοπικές αγορές, μειώνοντας τους κινδύνους που μπορούν να προκύψουν στις μεταφορές λόγω μιας εν δυνάμει κρίσης.
Γενικότερα, όλα τα μέτρα θα αποσκοπούν στην ευθυγράμμιση της γεωργίας με τον στόχο της Επιτροπής για μείωση των καθαρών εκπομπών της ΕΕ στο μηδέν έως το 2050! Σύμφωνα με στοιχεία η γεωργία παράγει περίπου το 10% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ, εκ των οποίων το 70% προέρχεται από κτηνοτροφία. Για το λόγο αυτό σε προηγούμενο προσχέδιο είχαμε διαβάσει πως η Ευρώπη θα «σταματήσει να ενθαρρύνει την παραγωγή ή την κατανάλωση κρέατος», αλλά τελικά η πρόταση αυτή καταργήθηκε.
Μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης για την επίτευξη των στόχων θα προέλθει από τις επόμενη ή και τις επόμενες ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική). Η επόμενη ΚΑΠ θα εκκινήσει το 2023 (εκτός απροόπτου) ενώ τα έτη 2021 και 2022 θα αποτελέσουν ενδιάμεση περίοδο. Η ενδιάμεση περίοδος προέκυψε λόγω της πανδημίας Covid-19 και έχουν προβλεφθεί και για αυτήν σημαντικοί πόροι, οι οποίοι θα διατεθούν στις άμεσες και έμμεσες ενισχύσεις των γεωργών και κτηνοτρόφων της Ε.Ε. .
Περουλάκης Γιάννης
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας, ΜΒΑ
