Τα αποτελέσματα των ενστάσεων στα σχέδια βελτίωσης αναρτώνται σταδιακά στις περισσότερες περιφέρειες της χώρας μας. Κάποιοι δικαιώθηκαν, κάποιοι έμειναν εκτός. Γιατί;
Παρακάτω αναλύονται οι πιο συχνές αιτίες ενστάσεων.
Α) Καινοτομία
Οι λόγοι για τους οποίους έγιναν οι ενστάσεις ήταν πολλοί και διάφοροι. Επίσης κάποιες περιπτώσεις ενστάσεων εξετάζονται μοναδικά (χωρίς οδηγίες) και δεν είναι απίθανο από περιφέρεια σε περιφέρεια να δούμε και διαφορετικά αποτελέσματα για τον ίδιο ακριβώς λόγο ένστασης. Τέτοιες περιπτώσεις ήταν αυτές οι επενδύσεις που αν και εφόσον χαρακτηρίζονταν ως καινοτόμες, έδιναν μόρια στη συνολική επενδυτική πρόταση. Κάποιες από αυτές ήταν σε σχετικό πίνακα κατά την κατάθεση φακέλου και ουσιαστικά είχε προαποφασιστεί από την προκήρυξη του προγράμματος των σχεδίων βελτίωσης ότι θα μοριοδοτηθούν.
Ωστόσο, η πρόσκληση των σχεδίων βελτίωσης έδινε την δυνατότητα στον υποψήφιο να αιτηθεί τα μόρια που έδινε η "καινοτομία" και σε επενδύσεις που αυτός θεωρούσε καινοτόμες και δεν ήταν στον πίνακα της προκήρυξης. Στην περίπτωση αυτή ήταν στην διακριτική ευχέρεια του αξιολογητή αν θα δεχτεί μια τέτοια επένδυση ως καινοτόμα ή όχι, έτσι ώστε τελικά αυτή να μοριοδοτηθεί. Εδώ ίσως έχουμε και τις περισσότερες περιπτώσεις διαφορετικής αξιολόγησης από περιφέρεια σε περιφέρεια ή ακόμα και από ΔΑΟΚ σε ΔΑΟΚ.
Β) Προφανή ή συστημικά λάθη
Μετά την προκήρυξή των σχεδίων βελτίωσης η ηλεκτρονική εφαρμογή υποδοχής των προτάσεων των υποψηφίων, “βγήκε στον αέρα” μετά κόπων και βασάνων… Βγήκε δε σε δύο φάσεις και μάλιστα με αρκετή καθυστέρηση μεταξύ αυτών. Τα κουμπιά δε, που έπρεπε να πατηθούν από τους συντάκτες, σε κάθε υποβολή κατά περίπτωση ήταν αρκετά.
Εκεί λοιπόν είτε λόγω υπερφόρτωσης συστήματος, είτε λόγω λάθους του συντάκτη κατά την υποβολή, δεν “πατήθηκαν” όπως έπρεπε κάποια κουμπιά και κατά συνέπεια δεν υπολογίστηκαν από το πληροφοριακό σύστημα όλα τα μόρια που αντιστοιχούσαν σε κάθε πεδίο.
Τα λάθη αυτά, όπως είναι λογικό, διορθώθηκαν όλα σχεδόν αν και εφόσον υπήρχε τεκμηρίωση σε άλλη φάση ότι έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να μοριοδοτηθεί το συγκεκριμένο πεδίο.
Γ) Λάθη με φορολογικές, ασφαλιστικές ενημερότητες
Οι φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες έπρεπε να ήταν σε ισχύ κατά την κατάθεση του φακέλου υποψηφιότητας. Οι ενημερότητες ήταν και παράγοντας επιλεξιμότητας του φακέλου ενός υποψηφίου. Αν για παράδειγμα, κάποιος δεν ήταν φορολογικά ενήμερος δε μπορούσε να καταθέσει φάκελο υποψηφιότητας.
Οι πολλές παρατάσεις κατά την υποβολή οδήγησαν σε λάθη και σε αυτές τις περιπτώσεις. Ενημερότητες δεν αντικαταστάθηκαν και έληξαν πριν την υποβολή φακέλου.
Επίλογος και συμπεράσματα
Τα σχέδια βελτίωσης είναι το πιο απαιτητικό πρόγραμμα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Για το λόγο αυτό απαιτείται από τους μελετητές προσεκτική ανάγνωση της σχετικής προκήρυξης, έτσι ώστε αυτοί να αναλύσουν και να προτείνουν στον παραγωγό τις πιθανότητες ένταξης του αλλά και τις διαφορετικές επιλογές που μπορεί αυτός να έχει κατά τον σχεδιασμό του φακέλου υποψηφιότητας.
Το ίδιο προσεκτικοί όμως πρέπει να είναι και οι υποψήφιοι επενδυτές ή επενδύτριες γιατί τελικά αυτοί φέρουν την ευθύνη της κατάθεσης φακέλου αλλά κυρίως της υλοποίησης του σχεδίου βελτίωσης τους. Θα πρέπει να ενημερωθούν προσεκτικά και να επιλέξουν με σύνεση τις επενδύσεις που θα αιτηθούν ενίσχυσης γιατί μπορεί να υπάρχουν επενδύσεις που να ανεβάζουν τα μόρια του φακέλου υποψηφιότητας, αλλά αυτές να είναι αδύνατο να υλοποιηθούν μετά την έγκριση του σχεδίου βελτίωσης, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Η κατάθεση φακέλου και η έγκριση του φακέλου υποψηφιότητας είναι ένα μέρος της δουλειάς… όμως και η υλοποίηση του σχεδίου είναι πολύ σημαντικό κομμάτι και χρήζει εξαιρετικής προσοχής από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (μελετητές, παραγωγούς, πωλητές μηχανημάτων, τράπεζες, κλπ).
Όσο για το αν θα βρεθούν επιπλέον πόροι για να εγκριθούν ακόμα περισσότεροι επιλαχόντες των σχεδίων βελτίωσης, κανείς δε ξέρει...
Περουλάκης Γιάννης
Γεωπόνος, Αγροτικής Οικονομίας, ΜΒΑ
